Tymczasowe aresztowanie to jeden z najsurowszych środków zapobiegawczych stosowanych w polskim postępowaniu karnym. Jest ono ingerencją w podstawowe prawa człowieka, dlatego może zostać zastosowane jedynie w określonych sytuacjach i na jasno określony czas. Warto wiedzieć, jakie są różnice między zatrzymaniem a aresztem, jak wygląda sama procedura oraz w jaki sposób skutecznie złożyć zażalenie.
Kiedy można zastosować tymczasowe aresztowanie?
Sąd może zdecydować o zastosowaniu aresztu, jeżeli:
- istnieje uzasadnione podejrzenie, że dana osoba popełniła przestępstwo,
- istnieje obawa ucieczki, ukrywania się lub matactwa (np. wpływania na świadków),
- zachodzi ryzyko popełnienia przez podejrzanego kolejnego poważnego czynu,
- kara grożąca za zarzucane przestępstwo jest wysoka (najczęściej powyżej 3 lat pozbawienia wolności).
Podstawa prawna to art. 250 Kodeksu postępowania karnego (oraz następne artykuły)
Na jak długo można zastosować areszt?
Pierwsze tymczasowe aresztowanie może zostać orzeczone maksymalnie na 3 miesiące. Może być ono następnie przedłużane, jednak każdorazowo musi wystąpić ku temu ważny powód (np. konieczność wykonania dodatkowych czynności dowodowych). Co ciekawe, nie ma górnej granicy, ile może trwać tymczasowe aresztowanie. Każdorazowo o przesłankach przedłużenia tymczasowego aresztowania decyduje Sąd.
Różnice między zatrzymaniem a aresztem
| Cecha | Zatrzymanie | Areszt tymczasowy |
| Kto decyduje | Policja lub prokurator | Sąd |
| Maksymalny czas | 48 godzin (do przekazania do sądu) + 24 godziny na decyzję sądu | Od 3 miesięcy, z możliwością przedłużenia |
| Cel | Krótkotrwałe ograniczenie wolności, by zabezpieczyć czynności | Długotrwałe zabezpieczenie postępowania karnego |
| Status osoby | Zatrzymany | Tymczasowo aresztowany |
Jak wygląda procedura?
- Zatrzymanie osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa.
- Przesłuchanie zatrzymanego przez prokuratora. (jak przygotować się do takiego przesłuchania znajdziesz tutaj)
- Prokurator składa wniosek do sądu o areszt.
- Sąd przeprowadza posiedzenie aresztowe – osoba zatrzymana ma prawo do obrońcy,
- Sąd wydaje postanowienie o zastosowaniu lub odmowie zastosowania aresztu.
Jak skutecznie złożyć zażalenie na tymczasowe aresztowanie?
Zażalenie można złożyć:
- w terminie 7 dni od ogłoszenia lub doręczenia postanowienia o areszcie,
- za pośrednictwem sądu, który wydał decyzję.
Aby zwiększyć skuteczność zażalenia, warto:
- wskazać, że brak jest przesłanek do dalszego aresztu (np. brak ryzyka matactwa),
- podkreślić możliwości zastosowania alternatywnych środków zapobiegawczych (np. dozór policji, poręczenie majątkowe),
- dołączyć argumenty dotyczące sytuacji rodzinnej, zdrowotnej, zawodowej.
Warto skorzystać z pomocy adwokata, który przygotuje profesjonalne uzasadnienie i będzie reprezentował zatrzymanego przed sądem.
Podsumowanie
Tymczasowe aresztowanie powinno być stosowane wyłącznie w sytuacjach wyjątkowych i uzasadnionych. Każda decyzja sądu w tym zakresie może zostać zaskarżona, a odpowiednio sformułowane zażalenie często ma realny wpływ na zmianę środka zapobiegawczego.
Jako Adwokat wpisany na listę Okręgowej Rady Adwokackiej w Zielonej Górze oraz Doradca Restrukturyzacyjny / Syndyk legitymujący się licencją nr 1246 - Ministerstwo Sprawiedliwości zajmuję się prowadzeniem postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych. W swojej praktyce zajmuje się także prawem karnym, w tym w szczególności tematyką związaną z prawami osób podejrzanych, oskarżonych, a także i skazanych. Ukończyłem polskie studia prawnicze na UAM w Poznaniu oraz niemieckie studia prawnicze na EUV we Frankfurcie.
- Tymczasowe aresztowanie – kiedy i na jak długo może zostać zastosowane? - 13 listopada 2025
- Auto powypadkowe, zalane, „po przejściach” – czy sprzedawca ma obowiązek o tym poinformować? - 11 listopada 2025
- Zatrzymanie przez Policję – jakie są Twoje prawa? - 6 listopada 2025