NIELEGALNE DOWODY W POSTĘPOWANIU KARNYM PO NOWELIZACJI KODEKSU KARNEGO 1 LIPCA 2015 r.

Dużo zmian w prawie karnym! – o nowelizacji zapewne słyszałeś?

Ja chciałbym zwrócić Twoją uwagę na tzw. nielegalne dowody w postępowaniu karnym. Dotychczas ten temat nie był uregulowany.

Chodzi tu np. o podsłuchanie i nagranie Twojej rozmowy przez inną osobę.

Spójrz – zgodnie z:

Art. 267. §1. Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
[…]
§ 3. Tej samej karze podlega, kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem.

Nielegalne podsłuchiwanie jest zatem – po pierwsze nielegalne, po drugie karalne – Niemcy rzekliby, że ktoś macht sich stafbar .

Pytanie – czy jeżeli padniesz ofiarą takiego procederu, to czy ten podsłuchujący będzie mógł zrobić użytek z tego co podsłuchał i nagrał w toczącym się przeciwko Tobie postępowaniu karnym?

Załóżmy, że w tej rozmowie były poruszane okoliczności Ciebie obciążające

Jasne – chciałbym Tobie powiedzieć, że tu jest pełen komfort i spokój, że taki dowód będzie niedopuszczalny.

Tu jednak ale, ale, bo tak do końca nie jest! Wręcz przeciwnie!

Spójrz na art. 168a k.p.k. – cytat znowu konieczny:

niedopuszczalne jest przeprowadzenie i wykorzystanie dowodu uzyskanego do celów postępowania karnego za pomocą czynu zabronionego, o którym mowa w art. 1 § 1 k.k.

W teorii dość jasne, ale czy na pewno?

  • z jednej strony mowa jest o dowodzie uzyskanym za pomocą czynu zabronionego , o którym mowa w art. 1 § 1 k.k.
    I co to oznacza? Otóż oznacza to, że jeżeli dowód został nielegalnie uzyskany, ale nie za pomocą czynu zabronionego z Kodeksu karnego, ale np. czynu zabronionego w rozumieniu Kodeksu karnego skarbowego, czy Kodeksu wykroczeń – to będzie można się nim posłużyć!,
  • z drugiej jednak strony zapis „czyn zabroniony, o którym mowa w art. 1 § 1 Kodeks karnego” oznacza, że ten podsłuchujący nie będzie musiał zostać prawomocnie skazany za nielegalne podsłuchiwanie i nagrywanie, aby można było powiedzieć, że pozyskany przez niego (lub na jego zlecenie) dowód jest nielegalny i uzyskany za pomocą czynu zabronionego i nie powinien być uwzględniany,
  • z trzeciej strony – jeżeli taka istnieje – zakaz posługiwania się dowodem dotyczy jedynie nielegalnego dowodu uzyskanego do celów postępowania karnego.
    Halo! – do celów postępowania karnego – „absolut” sformułowanie klucz! Wystarczy, że ten ktoś nielegalnie nagrywał i podsłuchiwał nie do celu postępowania karnego tj. nie po to, aby wykorzystać ten dowód w postępowaniu karnym, lecz np. cywilnym. Jeżeli podsłuchiwał i nagrywał na potrzeby postępowania cywilnego, to będzie mógł  w późniejszym postępowaniu karnym „niecelowo pod kątem postępowania karnego” nielegalnie zdobyty dowód móc wykorzystać. Ten zapis jest b. interesujący, bo w praktyce daje zielone światło dla nielojalnego postępowania obywateli względem siebie. Hej wiem – brzmi górnolotnie – ale tak właśnie jest.

I jeszcze coś: słynny zakaz „korzystania z owoców zatrutego drzewa”.

Nie, nie chodzi tu o mitycznych, tudzież biblijnych pierwszych ludzi, a o zakaz korzystania z dowodów uzyskanych nielegalnie, lecz pośrednio. Np. podczas podsłuchanej nielegalnie rozmowy ktoś zdobywa wiedzę na temat innego dowodu istotnego dla postępowania np. miejsca składowania dokumentów – w posiadanie których następnie wchodzi już legalnie np. przy pomocy policji.

W Polsce i to nawet po wprowadzeniu art. 168a Kodeksu karnego zakaz „korzystania z owoców zatrutego drzewa” nie obowiązuje!

Co to wszystko oznacza?

Jak dla mnie absolutnie na plus, że regulacja dotycząca nielegalnych dowodów w ogóle trafiła do Kodeksu karnego.

Ale jak dla mnie absolutnie na minus, że regulacja ta jest – relatywnie – łatwa w obejściu, a jej zastosowanie wycinkowe.

Adwokat Gorzów Wielkopolski

Kancelaria Adwokacka Gorzów Wielkopolski

Subskrypcja strony

Wpisz swój adres e-mail, aby zasubskrybować tego bloga i otrzymywać powiadomienia o nowych postach e-mailem.

16 odpowiedzi

  1. Witam Pana Mecenasa!
    Przeczytałem Pana artykuł NIELEGALNE DOWODY W POSTĘPOWANIU KARNYM PO NOWELIZACJI KODEKSU KARNEGO 1 LIPCA 2015 r. i zastanawiam się nad jedną kwestią czy nagranie mojej osoby powiedzmy w trakcie kolizji drogowej (poruszałem się samochodem znajdując się pod wpływem alkoholu) przez poszkodowanego telefonem komórkowym gdzie w pewnym sensie przyznaje się do zarzucanego mi, w później sformułowanym akcie oskarżenia, czynu jest legalnym dowodem w sprawie karnej z art. 178a kk czy nie?
    Pozdrawiam Marcin M

    1. Witam Panie Marcinie M!
      Taki dowód będzie dowodem legalnym. Nie został on pozyskany w okolicznościach, o których mowa poniżej:
      Art. 267. §1. Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
      […]
      § 3. Tej samej karze podlega, kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem.

      Wiedział Pan, że jest filmowany.
      Inna sprawa, czy istnieją okoliczności na podstawie, których można dyskredytować takie „przyznanie się” do winy. Stres, strach przed licznem?
      Myślę, że Adwokat bedzie w stanie zbudować koncepcję.
      Pozdrawiam

  2. Witam mam pytanko. Moja dziewczyna dostała 75 dni pozbawienia wolności jeżeli pójdzie na bransoletkę to ten czas przebyty w zakładzie karnym tez zalicza się do dozoru elektronicznego

    1. Witam, czas pozostały do odbycia kary pozbawienia woności – przy spełnieniu przesłanek – może być wykonywany w ramach dozoru elektronicznego

  3. witam . w procesie przygotowawczym została wydana opinia przez ZMS . Został wykluczony bez podania powodu biegły wskazany w postanowieniu prokuratora . A zamiast niego sporządzili ją biegli powołani bez postanowienia prokuratora,ja w tej chwili kończę zawiadomienie o przestępstwie przez kierownika zms z art. 271 kk . I mam pytanie czy opinia wydana z naruszeniem art. 271 kk oraz art. 170k.p.k, art. 193 k.p.k., art 194.&1 k.p.k art 196 k.p.k art 200&3 k.p.k , art.201 k.p.k może być dopuszczona jako dowód?
    z poważaniem józef

    1. Witam,

      co prawda postanowienie o powołaniu biegłego nie jest zaskarżalne, jednakże brak postanowienia w sprawie nie powinien mieć miejsca.
      Powołanie biegłego do opiniowania następuje z momentem wydania postanowienia o dopuszczeniu tego dowodu, przy czym obowiązki nałożone na biegłego aktualizują się dopiero z momentem doręczenia mu odpisu postanowienia – tak Komentarz Art. 194 KPK red. Skorupka 2015, wyd. 1/Gruszecka.

      Można się zatem pokusić o tezę, że w danej sprawie dowód z opinii biegłego w ogóle nie została przeprowadzony – co w przypadku konieczności ustalenia okoliczności wymagających wiadomości specjalnych jest koniecznością. Jeżeli żaden z organów postępowania nie wydał formalnego postanowienia o powołaniu biegłego w sprawie, to można argumentować, że mamy do czynienia z prywatną opinię instytutu, która nie spełnia przymiotu opinii.

  4. Witam czy nagranie mnie moze byc wykozystane w sprawie obciazajacej moja siostrę. Jesli bylo nagrane bez mojej zgody?!

    1. Będzie mogło zostać wykorzystane. Musicie Państwo szukać innych okoliczności wyłączających odpowiedzialność siostry

  5. Witam.
    ja mam proste pytanie odnośnie tego artykułu. Chodzi mi o takie przypadki nagrywania polityków czy biznesmenów jak to miało miejsce np. w słynnej już aferze podsłuchowej (bo dla mnie to czasem jedyny sposób, by takiego delikwenta postawić przed sądem, bo wiadomo, że macki niektórych sięgają czasem bardzo wysoko w prokuraturze czy sądzie), to czy w świetle obowiązujących przepisów tak zdobyty dowód może być uznany za wiążący i obciążający?

  6. I proszę powiedzieć, napisać, dla kogo tak naprawdę została to nowelizacja wprowadzona? Pierwsze pytanie, „gościu na fleku” dopytuje czy takie naganie jest legalne? W pewnym momencie Pan odpowiada: „ze względów etycznych nie mogę odpowiedzieć na to pytanie ” ETYCZNYCH”? Dowód jest dowodem, jeżeli prawdziwy, i tyle, a może co nagrali tak zwaną „aferę taśmową” czy „taśmy prawdy” jak kto woli, mieli zapytać, ludzi, którzy tak naprawdę pokazali gdzie mają Polskę i Polaków, możemy nagrywać o czym rozmawiacie? I taki jeden z drugim jeszcze ma TUPET się wypowiadać przed kamerami telewizji? Pisał Pan o ETYCE, jeżeli jest ustanawiana taka nowelizacja, to dla kogo, dla nas zwykłych zjadaczy chleba, ciężko pracujących podkreślam CIĘŻKO PRACUJĄCYCH,w kopalni, hucie, czy za kółkiem naście godzin, nie to jest ustanawiane dla Bosów, dla ELIT, żeby czasem coś nie wyszło i szare masy czegoś nie zobaczyły, o tym w moim odczuciu mówi ta nowelizacja.

    Mam pytanie, uległem wypadkowi w pracy, dochowałem wszelkich procedur, zgłosiłem osobie dozoru bezpośredniego, są świadkowie zdarzenia, po wyjeździe zgłosiłem zdarzenie KIEROWNIKOWI PUNKTU PRACY, i PAN z komórki BHP za wszelką cenę chce by był sporządzony protokół powypadkowy, ale że wypadek nie miał miejsca w pracy lecz w drodze do lub z pracy. Myślę nagrać rozmowę z KPP, jak i przedstawicielem Komórki BHP, czy będzie to dowód w ewentualnej sprawie przeciw pracodawcy?

    1. Szacunek dla Pana i Pańskiej Sprawy, ale również dla osób, które udzielają zleceń dla Kancelarii powoduje, że nie będę komentować takiego typu tematów na forum. Jeżeli pojawił się w Pańskiej sprawie problem prawny, to zapraszam do skorzystania z Zakładki – Kup poradę prawną, podobnie jak inne osoby udzielające zleceń na rzecz Kancelarii.
      wyrazy szacunku

  7. Witam Mecenasie
    Mam pytanie , Zostałem nagrany bez mojej wiedzy przez jednego kolesia z którym współpracowałem przez 7 lat sprawa dotyczy branży logistycznej , ja spedytor ok przewoźnik, gość zbankrutował i teraz szuka sponsora aby dorzucił się do jego długów. Nagrywał nasze rozmowy 3 raz , przy czym zwabiał mnie na alkohol , potem nagrywał to co rozmawialiśmy,potem te nagrania odtwarzał swoim pracownikom aby mnie obczernić i poszedł z tym na policję , jest sprawa karna o Korupcję menadżerską. Moje pytanie jest następujące czy nagrania zdobyte po alkoholu, oraz które były udostępniane osobą trzecim mogą być dowodem w sądzie?

    1. Witam, niestety według zmian i jak we wpisie – nielegalnie zdobyte dowody mogą stanowić materiał dowodowy w sprawie karnej. Oczywiście rolą obrony jest wnioskowanie o oddalenie danego wniosku dowodowego w całości jako, że dowody zdobyto w sposób nielegalny i w okolicznościach, które powodują ich zniekształcenie – stan po spożyciu alkoholu, prywatna rozmowa naszpikowana nieprawdziwymi przechwałkami itd. Co do szczegółów rekomenduje kontakt bezpośredni z naszą Kancelarią lub innym Adwokatem. wyrazy szacunku

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.